Complimenten geven voor gevorderden

Wij Nederlanders zijn slecht in goede omgangsvormen. En dat terwijl we allemaal in deze lastige tijd één daarvan, complimenteren, extra goed kunnen gebruiken. Covid maakt ons ook dát extra lastig. Want áls we elkaar al zien, dan is het vaak op afstand, via een beeldscherm. Hoe zorg je ervoor dat als zich de gelegenheid voordoet, jouw compliment ook een schot in de roos is? Hieronder enkele direct toepasbare tips & trucs. Dit blog gaat over het doeltreffend geven van een compliment.

Lees een ander blog over het ontspannen ontvangen van een compliment. Want beide posities en het samenspel verdienen onze aandacht. Wil je weten hoe mensen met de verschillende Belbin teamrollen van nature complimenten geven, ga dan naar dit overzicht. Maar neem het niet al te serieus.

Lomp volk

Uit internationaal onderzoek, zoals dat van hoogleraar Erin Meyer van de Franse Insead business school, blijkt steeds weer dat wij Nederlanders er hele beroerde omgangsvormen op nahouden. We zijn naar de smaak van de rest van de wereld o.a. te direct en vooral erg vlot en vaardig in het geven van negatieve feedback.

“In Nederland vormt een compliment vaak de verpakking van een belediging.”(Remco Campert, schrijver)

Je kunt denken dat zolang we ‘onder elkaar zijn’ die botheid niet zo’n probleem is. Maar dat is twijfelachtig. Volgens vaak aangehaald onderzoek van John Gotman zijn voor een stabiele relatie vijf keer zoveel positieve interacties nodig als slechte. Nou richt Gotman zich in zijn werk en onderzoek vooral op relatieproblemen in de privésfeer. Mij lijkt dat op het werk de lat wat lager gelegd kan worden en wat minder (uitgebreide) reparatiewerkzaamheden ook afdoende moeten zijn. Al blijft voorkomen beter dan genezen.

Zo geef je een krachtig compliment

Onderzoeker Mark Goulston geeft in Harvard Business Review (HBR 13/12) een aantal adviezen en handige tips voor het ontvangen én geven van complimenten. Hieronder een samenvatting van het laatste.

Jij bent jouw compliment. In verschillende opzichten. Met het geven van een compliment geef jij actief uitdrukking aan wat die ander bij jou teweeg heeft gebracht. De manier waarop jij en ik met complimenten omgaan, is aangeleerd gedrag. Onze collega’s van Belbin UK maakten dat op een ludieke manier inzichtelijk door voor elk van de negen Belbin teamrollen uit te vergroten hoe zij omgaan met het geven en ontvangen van complimenten. Dat vind je hier.

Welgemeend. De allerbelangrijkste bouwsteen van een compliment is dat je het ook werkelijk bedoelt als een lofuiting. Complimenteer iemand dus niet om hem daarna iets te vragen, om iemand daarna ongezouten kritiek te geven en de klap te verzachten of om iemand bij tegenslag op te beuren. Als je voor zulke doelen een compliment gebruikt, zullen mensen je ook op andere terreinen en momenten gaan wantrouwen.

“Compliment voor Renske Leijten (SP), omdat ze positief wil kijken naar mijn wetsvoorstel.” (Mona Keijzer, CDA-politica)

Specifiek. Voorkom dat jouw compliment bij de ontvanger onbedoeld vragen oproept. Bijvoorbeeld:

• “Dat was geweldig!” (Wat was geweldig?)
• “Ik ben trots op jou!” (Waarom dan?)
• “Bedankt voor jouw verslag.” (Dat hoort bij mijn baan, wat wil je hiermee eigenlijk zeggen?)

Zorg voor genoeg details en voorbeelden zodat de ontvanger precies begrijpt wat je wilt zeggen en waarom. Bijvoorbeeld:

• “Harry, ik weet dat het ook gewoon jouw taak is om verslagen van onze vergaderingen te maken. Toch wil ik je zeggen dat ik de manier waarop je dat doet heel erg waardeer. Ik kan de kernpunten altijd snel terugvinden en dat maakt mijn eigen werk een stuk makkelijker.”

Richt je op het proces, niet alleen het resultaat. Onderzoek laat zien dat mensen maar zelden erkenning willen voor het (eind)resultaat van hun inspanningen. Dat willen ze vooral voor hun aanpak en voor hun inspanningen. Complimenten die zich (vooral) richten op de uitkomst kunnen de ontvanger bezorgd maken. Want kan hij of zij dit succes in de toekomst ook herhalen?

Richt je daarom in jouw compliment vooral op de tijd, de inspanning, de creativiteit of de zorg die de ontvanger aan het werk heeft besteed. Bijvoorbeeld:

• “Esther, echt fantastisch hoe jij deze klus hebt geklaard. Dat moet je vele uren aan voorbereiding, denkwerk en creativiteit hebben gekost. Hartelijk dank voor al het werk dat je voor dit project hebt verzet.”

Deel de impact. Hiervoor werd al opgemerkt dat een compliment vaak meer zegt over de gever dan over de ontvanger. Wanneer we iemand complimenteren, delen we in feite de impact die deze persoon met haar of zijn bijdrage op ons heeft gehad. Het krachtigste compliment is er een waarbij je de ontvanger laat zien wat die ander bij jou én anderen teweeg heeft gebracht. Bij het team, voor de werksfeer, de organisatie, etc.

• “Jeannette, ik wil je graag complimenteren met de manier waarop jij ons team leidt. In mijn vorige team deelde ik niet graag mijn ideeën. Die werden vaak meteen door de teamleider afgeschoten. Vanaf mijn eerste dag hier is mij opgevallen hoe jij ons stimuleert om ons zegje te doen en ideeën te delen. Dankzij jou durf ik daarin ook risico’s te nemen. Ik heb het hier dankzij jou enorm naar mijn zin en groei elke dag. Dankjewel.”

Checklist Complimenten geven

Stel jezelf de volgende keer dat je de behoefte voelt om iemand te complimenteren de volgende vragen:

• Welgemeend: Waarom wil ik deze persoon een pluim geven?
• Specifiek: Wat heb ik ervaren of gezien?
• Proces: Wat heeft de ontvanger moeten doen?
• Impact: Wat heeft de ontvanger daarmee bij jou en bij anderen teweeggebracht?

In de loop der tijd zal het beantwoorden van deze vragen voor jou een tweede natuur worden. Je kunt er meteen mee starten. Heb je al iemand in gedachten die je een compliment zou willen geven?